Muxtar Babayevin “Gədəbəy sərgüzəştləri” və yaxud inkar edilən xəyanət – Səbuhi Abbasov yazır
Gədəbəyin Söyüdlü kəndində baş verən hadisələrdə əsil günahkarın kim olması ilə bağlı axtarışlar və iddiaların səngimədiyi bir vaxtda, hadisənin dövlətə və cəmiyyətə müxtəlif aspektlərdən vurduğu və vuracağı zərərin miqyasını nəzərə alaraq biz də günahkar axtarışına çıxdıq. Öz təxəyyül, emosiyavə analitik şüurlarına söykənərək anoloji axtarışıa çıxan ayrı-ayrı fəallardan fərqli olaraq biz ilk növbədə qanunvericiliyə istinad etməyi üstün tutduq. Əslində qanunvericiliyin təhlili hər bir qurumun məsuliyyətini açıq ortaya qoyur və burada konstitusiyanın hansısa maddəsini irəli sürüb polisin hüquqlarımızı pozmasından söhbət getmir.
Söhbət günahkardan gedirsə polis bu həlqədə sonuncu yerdədir və hətta dövlətin maraqları nöqteyi nəzərdən yanaşılarsa Daxili İşlər Nazirliyi burada xilasedici rolunda çıxış edib. İşində müəyyən köntöklüklərə yol versə belə. Biz heç də, polis nəfərinin yaşlı qadının üzünə qaz püskürtməsinə haq qazandırmaq fikrində deyilik, sadəcə məsələyə daha geniş rakursdan yanaşılması olayların daha soyyuqqanlı qiymətləndirilməsini ehtiva edir. Beləliklə polis dövlət üçün vəziyyətin nəzarətdən çıxmasının qarşısının alınmasında son vasitə kimi çıxış edib, ancaqvəziyyətin nəyə görə bu həddə çatdığı sualının cavabını tapmaq üçün biraz araşdırma aparmalı olacağıq.
Vəziyyəti bu həddə çatdıranları müəyyən etmək üçün dərin konspirativ təhlillərə ehtiyac duyulmur, əlahəzrət qanunvericiliyimiz çox açıq şəkildə bunu ortaya qoyur. Söhbət tullantılardan gedirsə, istehsalat və məişət tullantılarının insan sağlamlığına və ətraf mühitə zərərli təsirinin qarşısının alınması, onların təhlükəli təsirinin azaldılması, təbiətdə ekoloji tarazlığın təmin olunması, habelə belə tullantıların təkrar xammal mənbələri kimi təsərrüfat dövriyyəsinə cəlb olunması məqsədilə tullantıların idarə olunması sahəsində Azərbaycan Respublikasının dövlət siyasəti və hüquqi münasibətləri 30 iyun 1998-ci il tarixli İstehsalat və məişət tullantıları haqqında Qanunla tənzimlənir.
Bu qanunun 15-ci maddəsində açıq şəkildə qeyd olunur ki, tullantılarla bağlı fəaliyyətə dövlət nəzarətini Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi həyata keçirir. Nazirliyin əsasnaməsinin 3.0.45-ci bəndində də "İstehsalat və məişət tullantıları haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa uyğun olaraq tullantılarla bağlı fəaliyyətə dövlət nəzarətini həyata keçirmək Nazirliyin əsas vəzifəsi kimi qeyd olunub.
Tullantılarla bağlı fəaliyyətin qurulması ayrı-ayrı qanunvericilik aktları ilə tənzimlənir və bunu qısa olaraq icmalını çıxarsaq deyə bilərik ki, qanunvericiliyə əsasən istehsalat müəssisəsi tullantılarının idarə olunması ilə bağlı Ətraf mühitə təsirin qiymətləndirilməsi sənədini hazırlamalı və bu sənədlə Ekologiya və Təbii sərvətlər Nazirliyinin Ekoloji Ekspertiza Agentliyinin xüsusi rəyini almalıdır. Tullantıların yerləşdirilməsi, zərərsizləşdirilməsi və bununla bağlı bütün fəaliyyət həmin sənədə uyğun nazirliyin yerli qurumunun nəzarəti ilə aparılmalıdır. Eyni zamanda aparılan tədbirlər barədə ictimaiyyətə mütəmadi məlumat verilməlidir. Hətta, qanunda əhalinin mənafeyi ilə bağlı qərarlar qəbul edilərkən ictimai rəyin nəzərə alınması dövlət siyasətinin əsas prinsiplərindən biri kimi qeyd olunur.
ETSN-in konkret Gədəbəyin Söyüdlü kəndi ilə bağlı fəaliyyətinin nə dərəcədə düzgün apardığını deyə bilmərik ancaq onu əminliklə demək olar ki, "Anqlo asian mining” şirkətinin tullantılarla fəaliyyətinə dair ekoloji rəy barədə ictimaiyyətə heç bir məlumat verilmir. Əgər ekoloji ekspertiza rəyi mövcuddursa hadisə ilə bağlı açıqlama verən nazir və icra başçısı ilk növbədə bu sənədə istinad etməmələri təəcüb doğurur. Demək ki, ya belə bir sənəd veriməyib, yaxud müəssisənin fəaliyyətinə nəzarət həyata keçirilməyib.
İcra hakimiyyətinin başçısı Orxan Mürsəlovun güman ki,bu prosedurlardan ümumiyyətlə xəbəri yoxdur və onun sionidin olub olmadığını müəyyən etmək üçün mütəxəssis dəvət edilməsinin vacibliyini vurğulaması bildirməsi bunu açıq şəkildə sübut edir.
Başçıdam fərqli olaraq nazir Muxtar Babayev məsələnin araşdıracağını söyləməklə əlavə məlumat verməkdən boyun qaçırması əslində məsuliyyətdən yayınnmaq cəhdinin təzahürüdür.Çünki ETSN-in rəsmi feysbuk səhifəsində hələ iyunun 9-da yayımlanmış məlumatda bildirilir ki, Gədəbəy rayonu ərazisində yerləşən qızıl mədənində istismar prosesində ətraf mühitin çirkləndirilməsi ilə bağlı yayılan məlumatlar yerində araşdırılıb. "Baxış zamanı qızıl mədənindən çıxan çirkab suların membranlanmış borular vasitəsilə xüsusi örtüklə izolyasiya olunmuş anbara ötürüldüyü, orada çökdürüldükdən sonra təkrar istifadəyə qaytarıldığı müəyyənləşdirilib. Vizual müşahidələr, monitorinqlər və araşdırmalar göstərib ki, anbardan ətraf ərazilərə və yaxınlıqdakı çaya sianid tərkibli çirkab su axıdılmır. Atmosfer havasında da hər hansı iy və qoxu müşahidə olunmayıb”.
Demək ki, ya nazir rəhbərlik etdiyi qurumun fəaliyyətini izləmir, ya da belə bir monitorinq aparıldığını gizlətməyi üstün tutur. Çünki əgər monitorinq aparılıbsa və şirkətin ekoloji tələbləri pozmadığı doğurdan da müəyyən edilibsə niyə əhali narazıdır
Burada açar məqam məhz ikinci gölün yaradılması ilə bağlıdır və narazılığın səbəbi budur. Muxtar Babayevin komissiya sədri kimi Söyüdlüdə ikinci gölün yaradılmasına icazə verilmədiyi əminliklə deməsi nazirin məhz bu məqamdan ehtiyatlandığının göstəricisidir. Lakin nazirin söylədikləri inanandırıcı deyil çünki "Anqlo Asian mining” şirkətinin məsələyə dair mövqeyi ilə üst-üstə düşmür. Belə ki, şirkətin internet səhifəsində Gədəbəydəki qızıl yatağındakı tullantılarla bağlı hissədə ingiliscə qeyd olunur ki, hökumətin razılığı alınmadığı üçün yeni tullantı anbarının tikintisi yubansa da, artıq müvafiq razılıq alınıb və yeni bəndin tikintisi ətraflı planlaşdırma, sahənin geotexniki tədqiqi həyata keçirilməklə aparılır. Şirkətin bu ingiliscə açıqlaması ilə, Söyüdlünün sadə vətəndaşlarının iddiaları ilə üst-üstə düşür, sadəcə ekologiya və təbii sərvətlər naziri nədənsə bunu inkar etmək qərarına gəldi.
Beləliklə, Gədəbəydəki hadisələr və bu hadisələrdən doğan fəsadlara görə ilk növbədə məsuliyyəti Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi daşıdığını əminliklə söyləmək olar.
Digər tərəfdən, yerli icra hakimiyyətini məsuliyyəti də danılmamalıdır. İcra Hakimiyyətinin başçısı rəhbərlik etdiyi qurumun əsasnaməsində göstərildiyi kimi, asayişin təmin olunmasına görə şəxsən məsuliyyət daşıyır. Ancaq başçı Mürsəlov asayişin təmin olunması üzrə üzərinə düşən vəzifənin etiraz edən vətəndaşlarla mübahisə etməkdə görür. Əslində isə, icra hakimiyyətlərində ictimai-siyasi məsələlərlə məşğul olan xüsusi şöbələr var və bu şöbələrdəki mütəxəssislər vaxtında mövcud vəziyyəti təhlil edərək başçıya hesabat hazırlamalı və mümkün riskləri bildirməli idilər. İcra başçısı bu təhlillər əsasında yuxarı orqanları əvvəlcədən məlumatlandırmalı və ictimai-siyasi vəziyyəti nəzarətdə saxlamalı idi.
Səbuhi ABBASOV
7NEWS.az saytının baş redaktoru
Xəbər lenti
-
15:17Deputat ABŞ-ı və Avropanı ağ yuyub qara sərdi: “Sizin qarnınızın ağrısı başqadır!”
-
11:19Naxçıvanda “QHT-lərin IV İnkişaf və Mübadilə Proqramı” keçiriləcək
-
10:56Azərbaycanın Qlobal İqlim Dəyişikliklərinə verdiyi töhfələr (3-cü yazı)
-
16:42Qan donorluğu və irsi qan xəstəliyi ilə bağlı maarifləndirici tədbir təşkil olunub
-
10:24ASAN könüllülərinin “Qarabağ” mədəniyyət sərgisi baş tutub
-
18:04Xankəndidə ilk körpə dünyaya gəlib
-
17:59Azərbaycanla Ermənistan arasında ilk sərhəd dirəyi quraşdırılıb - FOTO
-
17:37Kibercinayətkarlığa qarşı mübarizədə ictimai maarifləndirmə məsələləri müzakirə edilib
-
12:45Qazaxın işğaldan azad edilən kəndlərindən görüntülər - Erməni postları sökülür
-
12:42Prezident Rusiyada səfərdədir (FOTO)
-
12:39"Bilim Bakı"nın şagirdləri növbəti uğura imza atıblar
-
10:45Dörd kəndin qaytarılması ilə sülh prosesi real fazaya keçdi - ŞƏRH
-
18:12Oxuduğu məktəbdə adı əbədiləşən şəhidin atası: “Sanki atasını qarşılayır” - VİDEO
-
12:59Aygün Əliyeva “Mir Şahinin vaxtı”nda: "Bizə yalnız effektiv nəticələr lazımdır"
-
11:37Deputat Ramil Həsən Ucarda seçicilərlə görüşdü
-
13:12Oslo Bəyannaməsi insan inkişafının təmin olunmasında yeni çağırışları ortaya qoyur ŞƏRH
-
16:52“Əli Kərimli “siyasi poçtalyon” funksiyasını üzərinə götürərək mitinqi anons edir” - DEPUTAT SƏRT DANIŞDI
-
12:54“InvestAZ”dan dünya maliyyə bazarları ilə bağlı həftəlik analiz
-
10:27Şəhid və yaralıların olması barədə saxta xəbər yayanlar tutulub –DTX və MEDİA-dan BİRGƏ AÇIQLAMA
-
10:11“Yaşıl dünya naminə həmrəylik ili” çərçivəsində növbəti ağacəkmə aksiyası keçirilib
-
10:47Prezidentin o israrının ilginc səbəbi - görüş niyə təxirə salınmadı?
-
11:35Ermənisayağı “iqtisadi sıçrayış”
-
13:23ABŞ-Aİ-Ermənistan görüşü xüsusi məqsədlərə hesablanıb - Deputat
-
15:07Aİ, ABŞ və Ermənistanın təhlükəligörüşü - İrəvan üçün tələ...
-
10:37Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı Ramil Həsənin 1 illik HESABATI
-
17:20Dayanıqlı inkişafa töhfə verən ali təhsil ocağı
-
09:25Hikmət Hacıyev NATO-nun sabiq Baş katibi Rasmussenlə bağlı paylaşım edib
-
09:19"MİNGƏÇEVİR DÖVLƏT UNİVERSİTETİ MODERNLƏŞDİRMƏ YOLUNDA" KİTABI HAQQINDA XOŞ TƏSÜRATLAR
-
12:574 fəsil dəniz mövsümü olan şimal adası
-
15:20“Əlbət ki, məlum terror öncədən planlaşdırılıb...” – Elşən Musayev
-
17:04Beynəlxalq Daun Sindromu Günü ilə bağlı tədbir keçirilib
-
14:18Ramil Həsənin təşəbbüsü ilə növbəti dəfə “Novruz” yardım aksiyasına start verildi
-
13:132024-cü il üzrə böyük, orta və kiçik qrant müsabiqələrinin nəticələri
-
12:56“InvestAZ”dan dünya maliyyə bazarları ilə bağlı həftəlik analiz
-
10:46QHT-lərin maliyyə tələbi Agentliyin illik qrant büdcəsindən 4 dəfə çoxdur - MÜSAHİBƏ
-
16:17“YAŞAT” Fondu tərəfindən dəstək tədbirləri davam edir
-
10:59“Füzuli Könüllüləri” qrupuna qəbula start verilib
-
11:46Ermənistan Rusiya sərhədçilərini rəsmən qovur - Kremlin cəzası... SENSASİON DETALLAR
-
15:11İKT sahəsində qadın olmaq - FOTO/VİDEO
-
14:32Fransa “ilhaq”a “Zvartnos”dan başladı
Digər xəbərlər
-
GÜNDƏM, SOSİAL
Ramil Həsənin təşəbbüsü ilə növbəti dəfə “Novruz” yardım aksiyasına start verildi
-
GÜNDƏM, SOSİAL
2024-cü il üzrə böyük, orta və kiçik qrant müsabiqələrinin nəticələri
-
GÜNDƏM, SOSİAL
Risk etməyin, 50-50 içmisinizsə, *5050-yə zəng edin!
-
GÜNDƏM, SOSİAL
Deputat Ramil Həsən Bağırbəyli kəndində seçiciləri ilə görüşüb
-
GÜNDƏM, SOSİAL
Laçında əlverişsiz hava şəraitində azan Azərbaycan hərbçisi Ermənistandan Bakıya gətirilib
-
GÜNDƏM, SOSİAL
Deputat: Antalya Forumundan Ermənistanın regionda sülhün bərpasında ciddi məsuliyyət daşıdığına bir daha əmin olduq
-
GÜNDƏM, SOSİAL
Xocalı şəhidləri Polşadakı katolik kilsəsində anılıb - Foto/Video
-
GÜNDƏM, SOSİAL
"D&P Perfumum”dan Sevgililər gününə özəl kampaniya: 45 MANAT YOX, CƏMİ 25 MANAT
-
GÜNDƏM, SOSİAL
Mingəçevir əhalisinin seçimi bəllidir: BİR DAHA İLHAM ƏLİYEV