Rusiya Xarici İşlər naziri Sergey Lavrov Qarabağdakı sülhməramlıların statusunun dəqiqləşdirilməsi istiqamətində iş aparıldığını söyləyib.

XİN başçısı rus sülhməramlılarına beynəlxalq mandat verilməsini nəzərdə tutub.

Onun bu fikrini deputat Qüdrət Həsənquliyev etirazla qarşılayıb. Q.Həsənquliyev hesab edir ki, rəsmi Bakı Rusiya sülhməramlılarına beynəlxalq səviyyədə hər hansı statusun tanınmasına imkan verməməlidir. Çünki bu, on illər ərzində bizə Dağlıq Qarabağ üzərində suveren hüquqlarımızı bərpa etməyə imkan verməyəcək. Deputat qeyd edib ki, sülhməramlılara beynəlxalq status verilsə və onların Azərbaycanda qalması bizim yox, beynəlxalq birliyin qərarından asılı olsa, münaqişə heç vaxt həll olunmayacaq: "Biz Dağlıq Qarabağ üzərində suveren hüquqlarımızı bərpa edə bilməyəcəyik”.

 

Siyasi təhlilçilərin fikrincə, Rusiya Ermənistanla müttəfiq olduğu üçün onun ordusu balanslı sülhməramlı fəaliyyət göstərə bilməz. Lavrov isə deyib ki, sülhməramlıların mandatı məsələsi Azərbaycan, Rusiya və Ermənistan arasında razılaşmanın predmeti olmalıdır. Ancaq sülhməramlıların yerləşdiyi ərazi Azərbaycana məxsus olduğu halda, niyə Ermənistanla da danışıqlar aparılmalıdır? Bəs beynəlxalq hüquq üzrə ekspertlər nə düşünür? Azərbaycana "BMT təhlükəsi” ciddidirmi?

Beynəlxalq hüquq üzrə ekspert Fərhad Mehdiyevin bildirdiyinə görə, rus sülhməramlılarının mandatı bizim diplomatik gücümüzdən asılıdır. Onun fikrincə, diplomatik təzyiq gücümüz sülhməramlıların səlahiyyətini məhdudlaşdırmağa kifayət edəcəksə, o zaman status müəyyənləşdirilə bilər.

Ekspert hesab edir ki, beynəlxalq praktikadan çıxış edərək buna nail ola bilərik: "Məsələnin ən yaxşısını Xarici İşlər Nazirliyi bilir. Ümumiyyətlə sülhməramlıların fəaliyyəti fərqli olur. Bəzən sülhməramlıların hərbi əməliyyat həyata keçirmək səlahiyyəti olur, bəziləri isə məhduddur. Məsələn, BMT-nin Afrikada hərbi əməliyyat səlahiyyəti olub, hərbi əməliyyatlar da keçirib. Amma keçmiş Yuqoslaviyada elə geniş səlahiyyəti olmayıb. Onu də desəm ki, sülhməramlıların standart səlahiyyəti var, yalan olar. BMT-dən fərqli olaraq, ATƏT-in göndərdiyi sülhməramlıların səlahiyyəti məhdud olur. Belə deyək, sülhməramlılara mandat verən qurumun özünün nə qədər geniş səlahiyyəti varsa, onun da sülhməramlıya bir o qədər səlahiyyət vermək hüququ olur”.

Ekspertin sözlərinə görə, 10 noyabr bəyanatı üçtərəfli razılaşma ilə həll edilib: "Əgər diplomatik vasitələrin təzyiq gücü sülhməramlıların fəaliyyətini məhdud tutmağa bəs edəcəksə, onda status dəqiqləşdirilə bilər. Çünki Kəlbəcər, Laçın qaytarılıb, halqanı daraltmışıq, masadakı təzyiq gücümüz artıb. Şəxsi qənaətimə görə, sülhməramlıların statusunu bir neçə ay sonra dəqiqləşdirmək daha yaxşı olar.